PRE MORTEM Tekniği bir hedefimizin, bir amacımızın, bir projemizin başarısızlıkla sonuçlanmasının önüne geçebilecek çok etkili ve çok güçlü bir tekniktir.
Bir proje yanlış gittiğinde, yöneticiler nedenini analiz etmek ve bir dahaki sefere işlerin iyi gitmesini sağlamak için bir “otopsi sonrası” araştırma yapacaklardır. Tersine, Pre-Mortem yaratıcılık tekniği, olaydan önce problemleri tahmin etmede kullanılır – böylece önlenebilirler.
Bu ‘olumsuz düşünme’ olarak algılanabilir – ancak tam tersine, daha olumlu bir sonuç elde edilmesine yardımcı olacaktır.
Psikolog Gary Klein pre-mortem tekniğini icat etti. O şunları yazdı: “Proje ekibi üyelerine neyin yanlış gidebileceği sorulduğu tipik bir eleştiri oturumundan farklı olarak, premortem ‘hastanın’ öldüğü varsayımı üzerine çalışır.”
Pre-Mortem Tekniği
1.ADIM
Kendinize bir proje, bir hedef seçin. Bu hedef hayatınızın her anlamında olabilir. Örneğin yeni bir iş kurmak ya da 10 kilodan kurtulmak, yeni bir dil öğrenmek veya sınavda yüksek puan hedeflemek gibi herhangi bir şey olabilir.
2.ADIM
Pre-Mortem tekniğinin ikinci adımı ise bu seçtiğiniz projenin, hedefin başarısızlıkla sonuçlanmasını gözünüzde canlandırmanızdır. Daha hiçbir düğmeye basmadınız, hiçbir adım atmadınız ama ona rağmen ben sizin bu projeye başlayıp sonunda başarısız olduğunuzu düşünmenizi istiyorum.
Diyelim ki bir diyetle 100 kilodan 80 kiloya düşmeyi amaçladınız. Ama bu diyetin sonunda, diyet bittiğinde veya bıraktığında 95 kilosun. Bu ne demek? Başarısızlıkla sonuçlandı. Ya da bir sınavdan 90 net yapmayı hedefledin. Çalıştın çabaladın ama sonunda 80 net yaptın. Yani başarısız oldun.
Ya da yeni bir dil öğrenmek istedin ve kendine 1 yıl süre verdin. Bunun için kursa yazıldın, çalışmalar yaptın ama bu bir yıl süre sonunda sadece birkaç kelime dışında bu dili konuşamadın, öğrenemedin. Yani başarısız oldun.
Bunlar gibi kendinize her alanda her konudan bir hedef seçebilirsiniz.
3.ADIM
Seçtiğiniz hedefi başarısızlıkla sonuçlandığını hayal ettikten sonra da Şimdi de elinize bir kağıt kalem alıp yazmaya başlayın. Projenizin, hedefinizin, amacınızın başarısızlıkla sonuçlanmasında etkili olan maddeleri alt alta yazın. Bütün olası sebeplerin hepsini alt alta yazın. Büyük sebepler, küçük sebepler vs tarzında yazabilirsiniz. Mutlaka ama mutlaka yazın. Yazmazsanız aklınızda kalmaz.
Hedefinizin başarısızlıkla hayal ettiğinizin nedenlerini yazın. Örneğin gerektiği kadar spor yapamadığım için kilo veremedim gibi tüm maddeleri alt alta yazın. Bu maddeleri kağıda yazarken sadece dışardan gelen etkilerle sınırlamayın. Çünkü bir hedefin başarısızlıkla sonuçlanmasında psikolojik etkenlerde olabilir. Psikolojik etkenleri de listeye eklemelisiniz. Hayalinizde başarısızlıkla sonuçlanan hedefin tüm nedenlerini o listeye yazın.
PRE MORTEM TEKNİĞİ
- ADIM
Şimdi bir hedefiniz vardı ve başarısızlıkla sonuçlandı. Şimdi yazdıklarınızın arasında başarısızlığa ulaşmanıza etki eden en büyük madde hangisiydi ? Başarısızlığa neden olan en etkili sebebi birinci sıraya yazıyorsunuz. Daha sonra hedefinize ulaşamamanızda etkili olan en büyük ikinci maddeyi, üçüncü maddeyi, dördüncü maddeyi yazıyorsunuz. Hepsini önem sırasına göre sıralı bir şekilde alt alta yazıyorsunuz.
5.ADIM
Elinizde maddeler halinde yazdığınız bu liste çok ama çok önemli. Pre-Mortem tekniğinin beşinci ve son adımı ise ;
Hedefinize ulaşamamanızda etkili olan bu nedenleri önlemek için ne yapmalısınız ? diye kendinize sorun yani beyin fırtınası yapın. Sizi başarınızdan alıkoyan bu maddeleri aşmak için neler yapabilirsiniz? Bu nedenleri aşmak için nasıl bir yol izlemeliyim ? Ne yaparım da bu durumlarla karşıya karşıya gelmem? Gibi soruları kendinize sorarak bunları düşünerek, beyin fırtınası yaparak çözümler üretmelisiniz.
Yani daha problemlerle karşılaşmadan onlara çözüm üretiyorsunuz. Çünkü bu yazdığınız maddelerin varlığı size daha en başından hedefe ulaşamamanızda ki nedenleri sizi söylüyor. Siz de tüm maddeler için teker teker çözümler üretiyorsunuz. Daha sorunlarla karşılaşmadan onlara çözümler üretiyorsunuz.. Bunu tüm maddeler için yapıyorsunuz. Bu çözümleri düşünürken, bu maddeler üzerinde beyin fırtınası yaparken özellikle listenizdeki ilk 3 maddeye dikkat edeceksiniz. O 3 maddeye özellikle çözüm yolları aramalısınız. Çünkü listenizdeki ilk 3 madde sizin hedefinize ulaşamamanızda ki en önemli sebeplerdir.
Pre Mortem Tekniğini Özetleyecek olursak
- Amaç, hedef belirle
- Hedefin başarısızlığa uğradığını düşün, hayal et.
- Başarısızlığı getiren olası sebepleri yaz. Hayal edebileceğiniz her olası problemi listeleyiniz.
- Bu sebepleri en büyükten en küçüğe doğru sırala.
- Bu hatalara düşmemek için çözüm yolları bul. Çözüm üret.
Böylece daha karşınıza çıkmadan sorunlara çözüm bulabilir ve başarıya bir adım daha yaklaşmış olursunuz.
Kpss’den 85 puan ve üstü nasıl alınır ? adlı yazımızı okumak için tıklayınız.
KPSS KOÇLUĞU olarak tüm adaylara başarılar dileriz..