Kpss Koçluğu olarak KPSS 2019 TARİH- İslamiyet Öncesi Türk Tarihi ders notlarını öğrencilerimizle paylaşıyoruz.

OĞUZLAR (UZLAR)

  • Balkanlara gelen oğuzların bir kısmı Bizans ordusunda görev almıştır. Malazgirt Savaşı sırasında Peçenekler gibi Bizans ordusundan ayrılarak Selçukluların safına geçmişlerdir.
  • Günümüzde Gagavuzlar(Gökoğuzlar).
  • Seyhun bölgesinde kalan Oğuzlar bu bölgede Oğuz Yabgu Devleti’ni kurmuşlardır.
  • Yüzyılın sonlarına doğru İslamiyet’i kabul eden Oğuzlar, XI. Yüzyılda Büyük Selçuklu Devleti’ni kurarak Türklerin Anadolu’ya yurt edinmelerine öncülük etmişlerdir. Anadolu’da önce Türkiye Selçuklu Devleti’ni daha sonra ise Osmanlı Devleti’ni kuran Türk boyu olmuşlardır.
  • Oğuz adı ilk kez Orhun Abideleri’nde yer almıştır.
  • Oğuz, Boy-Kabile anlamına gelmektedir.
  • Müslüman olup Anadolu’ya yerleşen Oğuzlara Türkmen adı verilmektedir.
  • Hristiyan Oğuzlara Uz
  • Oğuzlar için Türkiye Türklerinin Ataları ifadesi kullanılmaktadır.

 

SABİRLER (SİBİRLER-SABARLAR)

  • Anadolu’ya sefer düzenleyen ikinci Türk topluluğudur.
  • Bugünkü Sibirya adını Sabirler’den almıştır.
  • Sabirlerin yönetiminde kadınlar etkilidir. Buğarık adlı kadın hükümdarları vardır.
  • En parlak devirlerini Balak Han ile yaşadılar.
  • Sabar adı; yol değiştiren, serbest olan anlamına gelmektedir.

 

BAŞKIRTLAR (BAŞKURTLAR)

  • Cengiz Han döneminde Moğol egemenliğine girmişlerdir.
  • Yüzyılda Altın Orda Devleti’ne bağlanarak İslamiyet’i kabul etmişlerdir.
  • İbn-i Fadlan Seyahatnamesinde Başkurtlardan bahsetmiştir.

 

NOT: Türkler Çin, Afganistan, Belucistan, Hindistan, Rusya, Macaristan ve Bulgaristan gibi ülkelere teşkilat konusunda örnek olmuşlardır.

 

 

NOT: Asya ve Avrupa’da Kurulan Türk Devletleri

  • Hunlar
  • Sibirler
  • Avarlar
  • Oğuzlar

 

TÜRGEŞLER(TÜRGİŞLER) (659-766)

  • Bilinen ilk hükümdarları Baga Tarkan’dır.
  • Kendi adına para bastıran ilk Türk liderdir.
  • Türgiş hükümdarlarına Çor ünvanı verilmiştir.
  • Türgeşler, Sulu Kağan zamanında Maveraünnehir Bölgesi’ne giren Emevilerle Haristan Savaşı’nı yaparak Müslümanların ilerlemesine engel olmuşlardır.
  • Sulu Kağan, Arap kaynaklarında zahmet, sıkıntı veren anlamına gelen Ebu Müzahim olarak geçmiştir.
  • Hazarlar ile birlikte Müslüman Araplara karşı savaşmışlardır.

KIRGIZLAR (840-1207)

  • Ölüleri yakan tek Türk kavmidir.
  • Manas Destanı Dünyanın en uzun canlı sözlü edebiyat eseri Kırgızlara aittir.
  • Yenisey Yazıtları da en önemli yazılı edebiyat eserleridir.
  • Divan-ı Lüga’it Türk’te ve Orhun Abideleri’nde Kırgızlardan bahsedilir.
  • Orta Asya’da en son kurulan Türk devletidir.
  • Moğol hakimiyetine giren ilk Türk devletidir.
  • Dünya tarihinde ilk kez milletlerarası yarışma düzenlemişlerdir. (ÖNEMLİ)

KARLUKLAR

  • Müslümanlarla Çinliler arasındaki Talas Savaşı’nda Karluklar, Müslümanların yanında yer alarak Çinlilerin yenilmesini sağlamışlardır.
  • Cengiz Han’a itaat eden ilk Müslüman Türk topluluğudur.
  • Karluk hükümdarı Atasagun unvanı taşımıştır.
  • İslamiyet’i kabul eden ilk Türk topluluğudur.
  • Karluklara Üç Kabile Yabguluğu unvanı da verilmiştir.
  • Günümüzde Tacikistan bölgesinde yaşamaktadırlar.

 

KİMEKLER

  • Kimeklerde ülke on bir ile ayrılmış ve her ilin başına tutug adı verilen yöneticiler görevlendirilmiştir. İl yöneticileri hakanın soyundan gelenler arasından belirlenmekteydi.

 

TABGAÇLAR

  • Tabgaçların soyu hunlara dayanmaktadır.
  • Budizm’e inanan Tabgaçlar, zamanla Çinlilerle kaynaşarak asimile olmuşlardır.

 

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET

  • Eski Türklerde sosyal yapının temel unsuru Oguş olarak da geçen ailedir.
  • Ailelerin birleşmesiyle İl yani Devlet oluşumu ile son bulmuştur.
  • Yöneticilerle yönetenlerin arasındaki karşılıklı görev ve sorumlulukların yer aldığı TÜZ adı verilen yazılı olmayan bir antlaşma mevcut olmuştur. (ÖNEMLİ)
  • Aile yapısı kalabalık gruplardan oluşmazdı. Çekirdek aile tipi mevcuttu. Bunun nedeni göçebe bir yaşamın olmasıdır.
  • Türklerde tek eşli evlilik (monogamie) ve başka kabileden evlilik(exogamie) geçerli olmuştur. Exogamie evlilik ile hem akraba sayısı artırılmış hem de boylar arası barışı sağlamıştır.
  • Türk toplumunda kadınlar, genellikle erkeklerle eşit haklara sahip olmuşlardır. Türk toplumlarında sosyal sınıf farklarının oluşmamasının ve eşitlikçi bir anlayışın görülmesinde;
  • Göçebelikten dolayı tarımın yoğun olmaması
  • Özel mülkiyet kavramının gelişmemesi
  • Töre düzeninin toplumda ayrıma izin vermemesi etkilidir.
  • Toy düğünlerinde halk, devlet tarafından giydirilip doyurulurdu. Bu durum Türklerde Sosyal Devlet anlayışının varlığını ortaya koymaktadır.
  • Türklerde sosyal yaşamın gelişmesine katkı sağlayan Gökbörü(Oğlak), Beyge, Cirit, Kızbörü, Çöğen(çevren), Tepük(ayak topu), seğirtme(koşu) gibi oyunlar yer almıştır.
  • Kaşgarlı Mahmut, Balasagun’u Türk Hakanlarının Şehri olarak nitelendirmiştir.

KAVRAMLAR (KPSS 2019)

OGUŞ: AİLE                                BUDUN: BOYLAR BİRLİĞİ                        OBA: ÇADIR YAŞAMI

URUG: SÜLALE                          TAMGA: DAMGA                                      ÖG: ANNE

BOY: BOY                                    KANG: BABA                                             ÜLÜŞ: PAY

BUDUN: MİLLET                        TÖRÜN: DÜĞÜN YEMEĞİ

İL: DEVLET                                  OK: BİR SİYASİ BİRLİĞE KATILAN BOY

 

 

 

UYGURLARI DİĞER TÜRK DEVLETLERİNDEN AYIRAN ÖZELLİKLER

  • Yerleşik Hayat
  • Tarımsal üretim(tüketimden fazla olması)
  • Mimari eserler
  • Kağıt ve Matbaayı kullanmaları
  • Savaşçılık özelliklerinin zayıflaması
  • Kültürel alanda ilerlemeleri
  • Hukuk kurallarını yazılı hale getirmeleri

 

NOT: Uygurlar, siyasi olarak Moğolların denetimine girmesine rağmen kültürel alanda üstün olmalarından dolayı kültürel alanda Moğolları etkilemişlerdir.

 

NOT: Töreye hükümdar dahil herkes uymak zorundadır. Bu durumda kanun üstünlüğü ilkesinin göstergesidir.

 

NOT: Hatunun; Kurultaya katılması, Fikirlerini söylemesi, Yabancı elçileri karşılaması yönetimde söz sahibi olduğunun göstergesidir.

 

ÜLKE İDARESİ (KPSS 2019)

Devlet Unsurları (ÖNEMLİ)

  • Oksızlık (Bağımsızlık)
  • Kün(Halk)
  • Ülke
  • Teşkilat

 

HÜKÜMDARLIK UNVANLARI

  • İlber   – İlig          – Yabgu             – Külerkin                   – İlkağan               – Hakan
  • Erkine – İlteriş      -Kağan             – Ay Tengri                 – İl Kağan(Bumin Kağan)
  • Şanyü – Tanhu     – Han                 – İlteber                      -İdikkut

 

  • Ülke hanedan üyelerinin ortak malı görüşmüştür.
  • Kut anlayışı vardır. Kut kan yolu ile hanedanın tüm üyelerine geçmiştir. Hükümdarın gücü tanrı bağışına dayandığı için bu iktidar tipine Karizmatik İktidar denmiştir.
  • Tanrı bağışı olan güç ve yetenekler Orhun Kitabeleri’nde Kut, Ülüg, Küç olarak ifade edilmiştir.

 

ÖNEMLİ (KPSS 2019)

KUT: Kağanın siyasi iktidar sahibi olması (siyasi)

ÜLÜG veya ÜLÜŞ: Tanrının verdiği iktisadi güç (ekonomik)

KÜÇ: Tanrının verdiği askeri güç (askeri)

  • Hükümdar büyük yetkilere sahip olmuştur ancak yetkileri sınırsız değildir. Bir Kağan devleti törenin kurallarına göre yönetmek zorundadır.
  • Tahta geçen hakanın ilk işi töreyi tespit etmek olmuştur. Töreye uymayan kağanlar, Tanrı ve halk nezdinde saygınlığını kaybetmiştir.
  • Türk devlet idaresinde din kuralları yer almamıştır. Bu nedenle teokratik yapı görülmemiştir.

HAKİMİYET SEMBOLLERİ

  • Otağ(Çadır) – Örgin(Taht)                                – Kama                     – Ordu
  • Kotuz(Sorguç)                     – Yarlığ(Kağan emri)                   – Kamçı(berge)       -Toy
  • Tuğ(Sancak) – Yay                                              – Kılıç                        -Unvan
  • Davul(Nevbet) – Kemer(Kur)

HÜKÜMDARIN YETKİ VE GÖREVLERİ

  • Savaşları yönetmek ve barışı sağlamak
  • Halkın refah seviyesini yükseltmek
  • Töre hükümlerini uygulayarak ülkede dirliği ve beraberliği sağlamak
  • Aç halkı doyurmak, giydirmek
  • Şölenler düzenleyerek halkı bir araya getirmek
  • Ülkede adaleti ve asayişi sağlamak
  • Elçi göndermek ve kabul etmek
  • Kurultaya başkanlık etmek

HATUNUN YETKİ VE GÖREVLERİ

  • Hükümdarın olmadığı zamanlarda elçi kabul edebilmiştir.
  • Kurultay adı verilen mecliste yer alabilmiş ve oy kullanabilmiştir.
  • Kendi saray ve askerleri bulunmuştur. Eşinin yanında savaşa katılabilmiştir.

 

KURULTAY/TOY/KENGEŞ/KENEŞ:

  • İslam öncesi Türk devletlerinde siyasi, sosyal, mali ve askeri meselelerin görüşülerek karara bağlandığı yere kurultay denir.
  • Her boyun kendine ait Küçük Kurultay denilen meclisi vardır. Burada halkın katılımı ile boy beyi seçilmiştir.
  • Büyük Kurultay’da başkan kağandır. Kağanın olmadığı zaman ise Aygucı(Vezir) toplamıştır.
  • Kurultay üyelerine Toygun, kurultayda oturma sırasını belirleyen törelere ise Orun adı verilmiştir. (ÖNEMLİ)
  • Kurultayın kanun yapma, hakan seçme, hakanı denetleme, yetkisini kısıtlamam gerekirse azletme yetkisi bulunmuştur.
  • Kurultaylarda ayrıca ordu teftişi, halk ve atların sayımı, savaş ve barış kararının verilmesi işleri de yürütürdü.
  • Kurultay, hükümdarın uygulamalarını kabul etmeyebilirdi. Mesela Göktürklerde, Bilge Kağan’ın şehirlerin surlarla çevrilmesi, Budizm’in kabul edilmesi istekleri kurultay tarafından reddedilmiştir.

 

KURULTAY ÜYELERİ

  • KAĞAN – HATUN                             – BOY BEYLERİ                – ŞAD(VALİ)
  • SÜBAŞI – BUYRUK                            – YABGU                          – AYGUCI
  • TARKAN – TİGİN                                – BAĞLI KAVİMLERİN YÖNETİCİLERİ

 

İKİLİ TEŞKİLAT (KPSS 2019)

  • İlk defa Asya Hunları uygulamıştır.
  • İkili teşkilatta batıdaki yöneticinin iç işlerinde serbest, dış işlerinde doğuya bağlı yaşaması federatif bir yapının kanıtıdır.

 

BATI: Yabgu unvanlı hükümdar kardeşi yönetir. İç işlerinde serbest dış işlerinde doğuya bağlıdır.

DOĞU: Kağan yönetir. Merkez kabul edilir.

 

DİĞER MECLİSLER (ÖNEMLİ)

Tabgaç Devleti: Nazırlar Meclisi

Hazar Devleti: İhtiyarlar Meclisi

Peçenekler: Komenton

Tuna Bulgarları: Millet Meclisi

Avrupa Hunları: Seçkinler Meclisi

Oğuzlar: Tirnek

 

 

HÜKÜMET(AYUKI)

  • Hunlardan itibaren yönetimle ilgili kararlar almak ve alınan kararları uygulamak amacıyla devlet yetkililerinin bulunduğu ayukı(bakanlar kurulu) adı verilen kurul oluşturulmuştur.
  • Ayukının başında Aygucı veya üge adı verilen bugünkü başbakan bulunmuştur. Bunlar hanedan mensupları dışında devlete hizmet etmiş kişilerdir.
  • Asya Hunlarında Kutuhou,Avrupa Hunlarında Onügez, Göktürklerde Tonyukuki Uygurlarda Kutlu bu vezirlere örnektir.
  • Buyruk adı verilen hükümet üyeleri önemli görüşlmüştür. Buyrukların güçlenmesi çöküş nedeni de olabilmiştir. Buna ilk örnek Uygularda Buyruk Baga Tarkan’ın iktidarı ele geçirmesidir.

 

İlteber(Erkin: Yüksek İdareci                               Toygun:Kurultay üyesi

Ataman(İnal/İnanç): Tigin Hocası                       Tudun: Vali,Vergi Memuru

Tutuk: Askeri Vali                                                    Ağılığ: Hazine Sorumlusu

Bitikçi: Katip                                                            Apa: Sivil İdareci

Yalvaç: Elçi                                                                Buyruk: Bakan

Tigin: Hükümdarın oğlu

Şad: Hanedan Üyesi Komutan

Böri: Köktürklerdeki Kağan Muhafaza Birliği (ÖNEMLİ)

 

ORDU YAPISI (KPSS 2019)

  • Ordu-Millet anlayışı vardır.
  • Ordular genellikle atlı askerlerden(süvari) oluşmuştur.
  • Başlarında Şad denilen komutanlar vardır.
  • Turan, sahte ricat(geri çekiliş), pusu taktikleri en önemli savaş teknikleridir.
  • Metehan döneminde (Asya Hunları) ilk düzenli ordu kurulmuştur. Metehan’ın tahta geçiş tarihi ve ordunun kuruluşu MÖ 209 yılında kurulan bu ordu, bugünkü Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın temeli sayılmıştır.

NOT: Savaş öncesi düşmanın durumunu öğrenilmesi amacıyla gönderilen keşif birliğine Yelme denir. Osmanlı da ki karşılığı akıncı’dır. (ÖNEMLİ)

 

İNANÇ SİSTEMİ

Totem(Ongun) İnancı:

  • Totemizm: totem, mana ve tabu fikirlerine dayanır.
  • Her boyun hatta her kişinin bir totemi mevcuttur.
  • Bu inanışta bazı bitki ve hayvanların kutsal olduğuna inanılmıştır.

Şamanizm:

  • Bir din olduğu söylenemez. Daha çok sihir, büyü törenleri şeklinde görülür.
  • Bu inanışta şifa vericilik esastır ve ve şifa verdiğine inanılan Şaman insanları mevcuttur.
  • Ayinleri düzenleyenlere Kam ve Baksı denilmiştir.

Kam/Baksı: Din Adamı

Atalar İnancı:

  • Ölmüş ataların ruhlarının koruyuculuğuna inanılır.
  • Ölen bedendir, ruh ise yeryüzünde varlığını devam ettirir.
  • Ataların mezarlarına yapılan saldırılar savaşlara yol açmıştır.
  • Atalar için atlar kurban edilmiştir.

Doğalar İnancı:

  • Doğadaki bazı unsurların(ırmak, güneş, ağaç vb.) ruhuna inanılmıştır.
  • Doğadaki bu unsurların koruyucu ruhlarına İdig yer-su adı verilmiştir.
  • Bu inanışa bağlı olarak Dünya’nın uyanışı olarak görülen Yenikün(Nevruz) kutlanmıştır.

Manihaizm:

  • Uygur hakanının Çin ile etkileşime girerek benimsediği ve resmi hale getirdiği inanıştır.
  • Maihanizm’de hayvan ürünlerinin yasak olması ve kan dökmeyi uygun görmemesi sonucunda Uygularda;
  • Savaşçı yön zayıflamış, hayvansal gıdalardan uzaklaşılmıştır.
  • Tarım ürünlerinin önemi artmıştır.
  • Yerleşik hayata geçilmiş, tapınak mimarisi gelişmiştir.
  • Manihaizmin kurucusu ressam olduğu için bu din resmin gelişmesinde etkili olmuştur.

 

Budizm:(KPSS 2019)

  • Yine Çin ile etkileşime bağlı olarak Uygurlar, Tabgaçlar ve Türgişler arasında yayılan bir inançtır.
  • Budizm’e bağlı olarak heykel sanatı gelişmiştir.
  • Uygurlar Buda’ya Burkan adını vermiştir.

 

Gök Tanrı İnancı: (KPSS 2019)

  • Eski Türk topluluklarının arasında en yaygın inançtır.
  • Gök Tanrı: can verir, yaşatır ve öldürür. Tanrı insanın yol göstericisidir.

 

 

İslamiyet: İtil Bulgarları, Karluklar, Oğuzlar

Hristiyanlık: Macarlar, Avarlar, Peçenekler, Uzlar, Kumanlar, Tuna Bulgarları, Avrupa Hunları

Musevilik: Hazarlar arasında yayılmıştır.

 

 

GENEL DİNİ BİLGİLER

  • Ölenlerin arkasından yas tutulmuş ve yuğ adı verilen cenaze törenleri yapılmıştır.
  • Türklerde Kurgan adı verilen mezarların başına kişinin öldürdüğü düşman sayısınca Balbal adı verilen taşlar dikilmiştir.

 

Türklerde İkinci Yaşama İnanıldığının Kanıtları:

  • Ölülerin mezarlarına eşyaları ile gömülmesi, cennet ve cehennem olgularının olması
  • Bazı ölülerin ilkel şekilde de olsa mumyalanması
  • Balbal taşlarının dikilmesi

 

Uçmağ: Cennet                                                    Tamu: Cehennem

Kam/Baksı: Din adamı                                       Yuğ: Cenaze Töreni

Kurgan: Mezar                                                     Balbal: Mezar Taşı

Yada Taşı: Kutlu Taş                                            Burkan: Put/Buda

Stupa: Tapınak                                                     Eşük: Kefen

 

HUKUK (KPSS 2019)

  • Sözlü kuralların genel adına töre denilmiştir.
  • Töre, Türklerin hem idari hem de sosyal yaşamını düzenlemiştir.
  • Başkanlığını kağanın yaptığı yüksek mahkemelere Yargu denilmiştir. Olağan suçlarla ilgili davaların sorumlusu olan kişilere Yargan(Yargucu) adı verilir.
  • Töreyi ilk kez yazılı şekle getiren Uygurlar olmuştur.
  • Uygularla: mal edinme, satış sözleşmesi, iş sözleşmesi, vakıfname, evlatlık verme, kiralama, vasiyetname, köle satışı gibi hukuki işlemler başlamıştır.
  • Törede yer alan miras hukukuna göre topraklar en küçük oğula bırakılmıştır. Bu uygulama ile bir obanın sürekliliği sağlanmak istenmiştir.
  • Töreye göre suçlulara ceza olarak: idam, kısas, tazminat, kısa süreli hapis uygulanırdır.
  • Törenin değişmez hükümler arasında Adalet(Könilik), Eşitlik(Tüzlük), İyilik(Uzluk) ve İnsanlık(Kişilik) yer almıştır. (ÖNEMLİ)

NOT: Balbal(Bengütaş) ölümden sonra yaşamı gösterir. Ölümden sonra yaşama kanıttır. Akkoyun ve Karakoyun devletleri balbal dikme geleneğini devam ettirmiştir.(ÖNEMLİ)

 

EKONOMİ (KPSS 2019)

  • Eski Türklerde tarıgçı adı ile bilinen çiftçiler bulunurdu. Ayrıca buğday, mısır ve arpa hunlardan beri yetiştirilmekteydi.
  • Hunlar, töte ve aktura kanallarını kullanmıştır.
  • Türklerde vergi sistemine önem verilmiş ve Göktürklerde Tudunlar hakan adına vergileri toplamıştır.
  • İpek ve Kürk Yollları sayesinde canlı bir ticaret ağı oluşmuştur. Çin, Sasani, Bizans, Rus, Arap gibi devletlerde ticaret yapan Türklerde ödemelerde en yaygın uygulama takas usulü olmuştur.
  • Takas usulü yerine para da kullanılmıştır. Değişim aracı olarak parayı ilk kullanan Göktürkler olmuştur.
  • Kendi adına para bastırdığı bilinen ilk lider ise Türgiş hükümdarı Baga Tarkan’dır.

 

BÖZ: Mühürlenmiş kumaş                                          Çav: Kağıt para(Uygurlarla başladı.)

Kuanpo: Bez Para                                                          Yarmak: Madeni Para

Kamdu: Mühürlü Para                                                 Cığ: Uzunluk ölçüsü

Ülgü: Ağırlık Ölçüsü                                                      Tarhan: Zanaatkar

Tarıgçı(Tarıdacı): Çiftçi

 

İhraç Ürünler: Dokuma malzemeler, canlı hayvan, hayvan ürünleri, madeni araçlar ve silah

İthal Ürünler: İpek kumaş, tarım ürünleri, tarım aletleri

İpek Yolu: Çin’den başlayıp İç Asya’dan geçerek, İstanbul ve Akdeniz’e gider.

Kürk Yolu: Hazar ve Bulgar ülkelerinden başlayarak  Ural, Güney Sibirya, Altay dağları üzerinden Çin’e uzanır.

 

DİL, YAZI VE EDEBİYAT (KPSS 2019)

SÖZLÜ EDEBİYAT

Sav: Atasözü. Savlar Türk şiirine de katkı sağlamıştır.

Sagu: Yuğ adı verilen cenaze törenlerinde yakılan ağıtlardır. Sagu, ölen kişinin yaptıklarını ve önemini anlatan şiirlerdir.

Koşuk: Şölenlerde genellikle sazlarla söylenen şiirlerdir. Aşk, doğa, yiğitlik konularını işler.

Destan: Olağanüstü olaylar, doğaüstü kimliklerle ve kahramanlıklarla dolu eserlerdir.

 

TÜRK DESTANLARI (ÖNEMLİ)

Uygurlar: Göç(Kutlu Dağ), Türeyiş

Yakutlar: Yaradılış

İskitler: Alp Er Tunga, Şu

Asya Hunları: Oğuz Kağan

Kırgızlar: Manas

Göktürkler: Ergenekon, Bozkurt

Bulgarlar: Şan Kızı

 

 

Göç(Kutlu Dağ) Destanı: Uygur Hakanının akrabalık kurduğu Çinlilere, kutsal bir kayayı parçalayarak vermesi üzerine yaşanan kıtlık ve Beşbalıg Bölgesi’ne göç anlatılmıştır.

Türeyiş Destanı: Birçok Türk destanında olduğu gibi kurt motifinin ilahileştirilmesine dayalı konu işlenmiştir.

Yaradılış Destanı: Dünyanın yaradılışını, ırkların ortaya çıkışını anlatan destandır. Bu destan bugün Altay Türklerinde yaşamaktadır. Bu destanda Yaradan’a ilham veren AK ANA adındaki kadındır.

Şu Destanı: Saka hükümdarı Şu’nun Makedonyalı Büyük İskender ile mücadelesi anlatılmaktadır. Divan-ı Lügat’it Türk’te İskender, Zülkarneyn olarak bahsedilir.

Alp Er Tunga Destanı: Saka hükümdarı Alp Er Tunga’nın hayatı anlatılmıştır. İran hükümdarının, Alp Er Tunga’yı öldürmesine yer verilmiştir.

Oğuz Kağan Destanı: Hun hükümdarı Mete Han’ın etrafında şekillenmiştir.

Manas Destanı: Manas adlı Kırgız Kahramanı anlatılır. Dünyanın en uzun destanı olarak geçen Manas’ta İslam öncesi ve sonrası dönem değerlendirilmektedir. Canlı destan örneğidir.

Ergenekon Destanı: Tatar saldırısından kaçıp kurtulan İl Han’ın küçük oğlu Kıyan(Kayı) ile eşinin dağa sığınmasını ve sayıları artınca da dağdan çıkışını anlatır. Yol açmak için madenin (demirin) eritilmesi de aktarılmıştır.

Bozkurt Destanı: Bir savaşta mağlup olan Göktürklerden tek bir kişinin kurtulduğu ve bu genci bir boz kurdun kurtardığı anlatılmıştır. Göktürkler dişi kurttan yeniden türerler.

Şan Kızı Destanı: Bulgar Türklerine ait bu destan Mikail Baştu tarafından yazılı hale getirilmiştir.

Kpss’den 85 Puan ve üstü nasıl alınır? adlı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

 

Ülkemizin geleceği olan tüm adaylara başarılar dileriz.

 

KPSS KOÇLUĞU

DAİMA İLERİ !